Doğalgaz sensörlerinin ötmesi, genellikle ortamda algılanan gaz yoğunluğunun belirlenen güvenlik eşiğini aşması durumunda gerçekleşir. Bu sensörler, havadaki metan (CH4) gazını algılayan yarı iletken sensör teknolojisiyle çalışır ve belirli bir oranın üzerinde gaz tespit ettiklerinde sesli ve ışıklı alarm verirler. Bu alarm, potansiyel bir sızıntı ya da tehlike durumu için erken uyarı mekanizmasıdır.
Ancak sensörün ötmesi her zaman gerçek bir gaz kaçağı anlamına gelmez. Cihaz, bazen yoğun deterjan, parfüm, boya buharı ya da sigara dumanı gibi kimyasal içerikli kokulara da tepki verebilir. Bu nedenle sensör alarm verdiğinde, önce panik yapılmadan doğru adımlar atılmalı ve ortam havalandırılarak olası gaz birikimi bertaraf edilmelidir.
Doğalgaz sensörleri, belirli yoğunlukta metan gazı tespit ettiğinde alarm verir. Genellikle sensörler, havadaki doğalgaz oranı %1'in üzerine çıktığında uyarı verir; bu oran patlama riskinin çok altında olsa da güvenlik açısından önlem alınmasını gerektirir. Cihazın yerleştirildiği alanın havalandırmasının yetersiz olması, ani gaz açılması veya cihazın yakınında yoğun gaz birikmesi alarmı tetikleyebilir.
Ayrıca bazı modellerde sıcaklık ve nem değişimleri de sensör hassasiyetini etkileyebilir. Bu tür durumlarda alarm, gerçek bir kaçak olmadan da çalabilir. Bu nedenle sensörün doğru yükseklikte konumlandırılması, düzenli bakımı ve kalibrasyonu büyük önem taşır.
Doğalgaz sensörlerinde meydana gelen yanlış alarmların en yaygın sebeplerinden biri, cihazın yanlış konumlandırılmasıdır. Cihaz eğer mutfakta ocak yakınına, havalandırma çıkışına ya da pencere kenarına yerleştirilmişse, ani hava akımı veya buhar cihazı yanlış tetiklenmelere yol açabilir. Ayrıca sensörün çevresinde bulunan kimyasal temizlik ürünleri, deodorant, böcek ilacı spreyi gibi maddeler de sensörün yanlış gaz algılamasına neden olabilir.
Sensörlerde zamanla kir ve toz birikmesi, yanlış sinyallerin oluşmasına yol açabilir. Bu nedenle cihazın düzenli aralıklarla temizlenmesi gerekir. Ayrıca, üretim ömrünü tamamlamış eski sensörlerde de hata oranı artar. Bu nedenle her 5-7 yılda bir cihazın yenilenmesi önerilir.
Ortam sıcaklığı doğalgaz sensörünün performansını doğrudan etkileyebilir. Özellikle çok soğuk ya da çok sıcak ortamlarda sensörlerin hassasiyeti değişebilir. Çoğu sensör, 0°C ile 50°C arasındaki sıcaklıklarda sağlıklı çalışacak şekilde tasarlanır. Bu sınırların dışına çıkıldığında cihazın algılama yetisi zayıflayabilir veya yanlış alarm verebilir.
Ayrıca yüksek nem, buharlaşma ve yoğuşma gibi faktörler de sensörün içerisindeki elektronik devreleri etkileyerek hatalı okumalar yapılmasına sebep olabilir. Bu nedenle sensörler nemli ortamlarda duvar yerine tavana yakın, kuru ve sabit sıcaklıktaki noktalara monte edilmelidir. Cihazın teknik kılavuzunda belirtilen sıcaklık aralıklarına uyulması, sağlıklı bir çalışma performansı için şarttır.
Doğalgaz sensörü alarm verdiğinde öncelikli yapılması gereken şey, soğukkanlı kalmaktır. Önce tüm gaz vanaları kapatılmalı ve ortam hemen havalandırılmalıdır. Pencereler ve kapılar açılarak içeriye taze hava girişi sağlanmalıdır. Elektrikli cihazlara dokunulmamalı, ışıklar açılmamalı ve priz kullanılmamalıdır çünkü kıvılcım patlama riskini artırabilir.
Eğer doğalgaz kokusu kesilmiyor ve alarm susmuyorsa, bina boşaltılmalı ve ALO 187 Doğalgaz Acil Hattı aranmalıdır. Profesyonel ekipler, sistemin kontrolünü sağlayana kadar bölgeye giriş yapılmamalıdır. Alarm sonrasında sensörün çalışıp çalışmadığı test edilmeli, gerekiyorsa teknik servis ile iletişime geçilerek bakım ve kalibrasyon işlemleri yapılmalıdır. Her zaman için en doğru adım, önceden alınmış güvenlik tedbirleriyle riski minimuma indirmektir.